Sol Lewitt’in Sanatçı Kitapları; BAS

BAS yeni bir mekana taşındı: Nuri Ziya Sokak No: 7. Yeni arşiv düzenleme sistemimiz ile gittikçe büyüyen sanatçı kitapları koleksiyonumuzu geniş alanda daha verimli bir şekilde gösterebileceğiz.

BAS olarak, sanatçı kitapları ve basılı malzeme alanında, güncel ve lokal üretim, uluslararası dağıtım ve koleksiyon üzerine çalışıyoruz. Bunların dışında, pratiğinin bir parçası olarak basılı malzeme ile çalışmaya 70’li yıllarda başlamış ve günümüze kadar sürdürmüş veya sürdürmekte olan sanatçılarla birlikte “sanatçı kitabı” meselesine tarihsel ve eleştirel olarak bakmak istiyoruz.

Sanatçı kitabı kavramı, çok farklı politikalarla üretim biçimi olarak 19. Yüzyılın ilk yarılarına tarihlense de, alternatif biçim arayışının etkisiyle en parlak dönemini 60’lı yıllarda yaşadı. Bu parlamanın en önemli sebebi dönemin sanatçılarının basılı malzeme yoluyla işlerini daha ucuza ve daha demokratik olarak sınırlar ötesi dolaşıma sokabilecekleri fikrine ve fiiline inanmalarıydı.

Bu bağlamda ilk etkinlik olarak 15 Aralık-13 Ocak tarihleri arasında Sol LeWitt’in Sanatçı Kitapları sergisine ev sahipliği yapıyoruz.

Kavramsal ve minimalist akımın en önemli sanatçılarından sayılan Amerikalı sanatçı Sol LeWitt 1967-2002 yılları arasında 75 sanat yapıtı kitap üretti. İtalyan küratörler Giorgio Maffei ve Emanuele De Donno tarafından ilk kez bir araya getirilen bu kitaplar, 2009 yılı Nisan ayında LeWitt’in 30 yılını geçirdiği Spoleto şehrinde gösterildi.

Sol LeWitt, diğer mecralardaki üretiminden farklı düşünmediği kitaplarını hiçbir zaman “gerçek sanatının” yan üretimi olarak görmedi. LeWitt’in bir nesneyi veya bir rengi mümkün olan sınırlarına sistematik olarak itmek üzerine inatçı, kapsamlı, yorulmaz deneme ve girişimlerinin basılı malzeme şeklini almış bu işlerden 42 tanesini VIAINDUSTRIAE işbirliği ile BAS’ta göstereceğiz.

Sol LeWitt sadece kendisi için kitap üretmedi. 1976 yılında aktivist, yazar, sanat eleştirmeni Lucy Lippard başta olmak üzere, 8 arkadaşıyla birlikte New York’ta şu anda dünyadaki basılı malzeme ve sanatçı kitapları üzerine çalışan en kapsamlı, en eski sanatçı insiyatifi/ kâr amacı gütmeyen oluşumu Printed Matter’ı kurdular.

Bu bağlamda Printed Matter’ın ortaya çıkışına ilk zamanlarından beri tanıklık etmiş, LeWitt ve Lippard ile kapı komşuluğu yapmış, dönemi için çok önemli olan Printed Matter vitrin sergilerine katılmış, 71 yılından beri New York’ta yaşayan sanatçı Antoni Muntadas’ı konuşmaya davet ettik.

Muntadas sansür, arşiv, kayıt, çeviri, aktarım, uyarlama konularına sosyal ve politik durumlar üzerinden bakan bir sanatçı. İşlerinde çoklu ortam teknolojilerinin yanı sıra basılı malzemenin önemli bir yeri var. Muntadas bu konuşma için önemli bulduğu sanatçı kitaplarından bir seçki hazırlayacak. Bu kitaplar ve 70’li yılların kitapla çalışan önemli sanatçı insiyatiflerinden Printed Matter ve Ulises Carrion tarafından kurulan Other Books and So üzerinden bir kamusal alan olarak basılı malzemeye; toplama, yayma, yayılma ve dahil olma sistemlerine bakmaya çalışacağız.

Konuşma Sol LeWitt sanatçı kitapları sergisinin son günü olan 13 Ocak 2010’da BAS’ın yeni mekanında gerçekleşecektir.